فلسفه برای کودکان چیست؟


فلسفه برای کودکان برنامه ای است که با هدف آموزش استدلال و مهارتهای تفکر به کودکان ارائه شده و سعی دارد بتواند تاثیر مثبت و ارزشمندئ بر نحوه تفکر کودکان داشته باشد.این برنامه اعتقاد دارد آموزش درست اندیشیدن استدلال کردن و مهارتهای تفکر به کودکان درست مانند مهارت خواندن و نوشتن باید از سالهای کودکی آغاز شود.آنها باید خودشان برای خودشان فکر کنند و بتوانند تصمیم گیرنده باشندكودكان خيلي زود به حيرت مي‌پردازند و هزاران سؤال از والدين و دوستان خود دارند: چرا، چرا، چرا. زندگي يك چراست- از همان كودكي. كودك ياد مي‌گيرد كه سؤال‌هاي خاصي پاسخ دارند و سؤال‌هاي خاصي ندارند. او ياد مي‌گيرد كه بزرگسالان قادر به پاسخگويي همه‌ي سؤال‌ها نيستند.


 اما آن‌ها مي‌توانند درباره‌ي آن‌ها بحث كنند و يقيناً همين كار را مي‌كنند.همه ما با انديشه آشناييم، چه بطور آگاهانه و چه زماني که به آن توجه نداريم. درواقع بايد گفت وجه تمايز انسان از ساير موجودات در همين انديشمند بودن اوست.

 از طرفي يکي از عرصه هايي که بطور جدي انديشه انسان را به خود مشغول داشته "فلسفه" است. فلسفه و تفکر فلسفي درواقع اين فرصت را براي آدمي فراهم مي آورد که آگاهانه و هر چه بيشتر انديشمندانه زندگي کند.

     
.   در همين راستا و در جامعه امروز که تزايد و تناقض آراء بيش از هر زمان ديگري به چشم مي خورد و بيانگر اين نياز است که تنها با مدد جستن از يک انديشيدن جهت يافته و فعالانه است که مي توان از آسيب هاي چنين فضايي در امان مانده و در عين حال گرفتار رکود و جزم انديشي نشويم؛ بايد راهي يافت که فلسفه را وارد زندگي روزمرّه نمود تا آموزش آن عموميت پيدا کند. در واقع آنچه هدف نهايي ما مي باشد، پرورش تفکر انساني است. 



از همين رو با نظر به اهميّت تفکر فلسفي و نقش مهارتهاي تفکر اعم از انتقادي و خلاق در بهبود فضاي فکري جامعه ي انساني و براي اينکه اين فرايند را سرعت بخشيم و بتوانيم استفاده بهينه اي از منابع انساني يا درواقع فکري جامعه انساني داشته باشيم، بهتر آن است که آموزش را از دوران کودکي آغاز کنيم تا بزرگسالاني آموزش ديده داشته باشيم. در همين راستا حرکت هايي براي آموزش دادن فلسفه به کودکان انجام شده است؛ جنبشي که تحت عنوان "فلسفه براي کودکان" در حدود نيم قرن است کار خويش را در سراسر جهان آغاز کرده است


 در تحقيق حاضر که به روش کتابخانه اي انجام شده است با هدف معرفي و بررسي اين جنبش در پي اين هستيم تا امکانِ آموزش دادن فلسفه به کودکان، زمانِ مناسب براي آغاز آموزش فلسفه به کودکان، نتايج کاربردي آموزش فلسفه به کودکان و نيز روش ها و رويکردهاي موجود آموزش فلسفه به کودکان را بررسي کنيم.
فلسفه و تفکر انتقادی می‌تواند مشخصه‌های نقادی از قبیل کنجکاوی، حدس، ملاک یابی......را در کنار قابلیتهایی چون استدلال، مفهوم سازی فلسفی، تعبیر، مهارتهای پژوهش..... رشد دهد.

 



انديشيدن به معناي برخورد با موقعيت ناهنجار، غيرعادي و پيچيده است. در فرايند انديشيدن، فرد پس از برخورد با چنين موقعيتي درصدد مشخص كردن مسئله يا مسائل موجود در موقعيت برمي‌آيد و آنها را به صورت روشن و واضح بيان مي‌کند.

جنبه ديگر کار فيلسوفان که در آموزش کودکان و نوجوانان بايد مورد توجه مربيان باشد خصوصيات فکري آنها يا روح فلسفي است.
خصوصيات روح فلسفي را مي‌توان تحت عناويني چون  ترديد منطقي، کنجکاوي، ژرف‌انديشي‌، ديد گسترده، سعه صدر، ترقي‌طلبي، وحدت شخصيت و طرفداري از ارزش‌هاي انساني مورد بررسي قرار داد.  پاره‌اي از اين خصوصيات را مي‌توان از طريق فعاليت‌هاي کودکان و نوجوانان در نحوه تفکر آنها به وجود آورد يا تقويت كرد.



ادامه مطلب در پست دیگری ارائه خواهد شد...

گرداورنده:اکرم مالکی پور



برچسب‌ها: آموزش, فلسفه, کودک, کلاس

تاريخ : یکشنبه نوزدهم خرداد ۱۳۹۲ | 19:34 | نویسنده : اکرم مالكي پور |