چگونه يك پروژه علمي انجام دهيم

مقدمه

از آنجا که تفکر و تعمق در پدیده های عالم هستی که همه آنها از ذرات کوچک تا کرات و کهکشانهای بی انتها مخلوقات خداوند متعال هستند ، ظرفیت بی انتهایی را در ارضای کنجکاوی انسان در کشف حقایق  و روابط بین پدیده ها در طول دستیابی به اعتقاد عمیق  و ایمان پایدار به خدا دارد ،از اینروست که در قرآن، خدا ی باری تعالی دستور موکد به جستجوی در طبیعت و توجه به قدرت لایزال الهی در آفرینش عالم هستی دارد.
از اینروست که آموزش و پرورش خود را موظف و مکلف می داند با پیش بینی برنامه های مناسب این فرصت را برای کودکان ودانش آموزان فراهم نماید تاحاصل تحصیلات مدرسه ای ، تنها انتقال پاره ای از مفاهیم به ذهن دانش آموزان نباشد ،  ( سواد به معنی سنتی ) که با فراموش شدن آن مفاهیم ، حاصل کلیه سال های تحصیل نیز از دست برود . به همین سبب ، باید سعی کنیم علاوه بر مفاهیم پایه ، راهی به دانش آموزان نشان دهیم که خودشان بتوانند به دنبال معرفت و دانش مورد نیاز خود بگردند و به یک یادگیرنده ی مادام العمر تبدیل شوند . به همین منظور علاوه برکسب دانش باید راه و روش یادگیری را هم به آنان بیاموزیم تا میل به یادگیری در آنان تقویت گردد .
 پروژه ی علمی به علت ماهیت هیجانی و اکتشافی خود ، میل به یادگیری را در دانش آموز  تقویت می کند و به علّت ماهیت فرایندی خود راه و روش یادگیری را نیز به او می آموزد بنابراین می تواند ابزاری بسیار قوی در خدمت تعلیم و تربیت به معنای واقعی  باشد . معاونت آموزش ابتدایی بنا بر اهمیت پرورش روحیه فعالیت گروهی از    پروژه ها یی که توسط دانش آموزان بصورت گروهی انجام می گیرد حمایت می نماید و اولویت بالاتری را در ارزیابی اینگونه پروژه ها در نظر می گیرد.
از آنجایی که دانش آموزان دوره ابتدایی از نظر کسب مهارت ها و تجربیات علمی در ابتدای راه قرار دارد ، برای انجام فعالیتی مثل پروژه علمی نیاز به کمک و راهنمایی معلم و والدین و حتی یکدیگر دارند . معلمان عزیز می توانند این راهنما را مطالعه و برای هدایت دانش آموزان به کار گیرند .
( این نوشتار از زبان معلم نسبت به دانش آموز تنظیم شده و مخاطب افعال آن دانش آموز است . )

چگونه یک پروژه علمی را انجام دهیم

شروع

1- یک دفتر یادداشت تهیه کنید

این دفتر ، دفتر کارنمای پروژه  نامیده می شود . در این دفتر وقایع و اتفاقات مربوط به پروژه را یادداشت خواهید کرد . دفترکارنما مسیر حرکت شما را ازآغاز تا پایان  نشان می دهد ( موضوعی که به ویژه برای بازدید کنندگان از پروژه شما اهمیت دارد).

*  یادداشت کردن را از زمانی آغاز کنید که  جستجوی موضوع  پروژه را شروع می کنید .  

    اتفاقات را به صورت روزانه یادداشت کنید و هر مطلبی را که وارد دفتر می کنید تاریخ گذاری نموده و بنویسید که چه قدر وقت صرف آن کرده اید .
    نتایج آزمایشات ، فهرست  مواد مورد استفاده ، یادداشت های مربوط به تحقیق زمینه ای و مشخصات منابع مورد استفاده را به دقت در آن ثبت کنید .
    هر مشکلی را که در جریان کار با آن مواجه می شوید یادداشت کنید .
    راه حل هایی را که برای غلبه بر مشکلات به کار گرفته اید یادداشت کنید .
    در صورت نیاز از مراحل مختلف پروژه خود عکس بگیرید تا بتوانید یک گزارش تصویری از تلاش هایتان را به دیگران نشان دهید .( اختیاری )

تحقیق زمینه ای : منظور از تحقیق زمینه ای مراجعه به منابع اطلاعاتی و جمع آوری اطلاعات مورد نیاز برای انجام پروژه علمی است . این فعالیت از اجزای ضروری انواع پروژه علمی می باشد .

2-عناوین مختلف را کنکاش کنید و با نیروی فکرتان یک موضوع جدید برای پروژه خود بسازید ( از عناوین کلی سوالاتی جزئی برای پروژه خود استخراج کنید )

به چه چیزهایی علاقه دارید ؟ ورزش ، رایانه ، حیوانات ، غذا ، ساخت اشیا  ... و غیره . به کدام  یک از شاخه های علم  علاقمند هستید ؟

گیاهان ( گیاه شناسی )

قارچ ها ، باکتری ها ( میکروب شناسی )

جانوران ( جانور شناسی )

بدن انسان ( کالبدشناسی )

الکتریسیته ، جاذبه ، نیرو ، نور (فیزیک )

مواد شیمیایی ، اسیدها و بازها ( شیمی )

حافظه ، خیال ، آموزش ( روانشناسی )

آتشفشان ها ، سنگ ها ، آب و هوا ( زمین شناسی )

آزمودن محصولات مصرفی ( دانش محصولات مصرفی )

مطالعه آماری ( آمار )

نگاه به کتابهای درسی ، علمی ، دایره المعارف ها و سایت های علمی می تواند در پیدا کردن موضوع پروژه به شما کمک کند .

3- نوع پروژه خود را مشخص کنید
یعنی:
الف).جمع آوری
ب)نمایش علمی
ج)آزمایش
در مباحث بعدی به ترتیب هر کدام از انواع پروژه را برای شما تشریح خواهیم کرد.